مکیدن انگشت شست

دیدن نوزاد در حال مکیدن انگشت شست خود امری کاملاً شایع است.کودکان انگشت شست خود را به دلیل خاصی مک می زنند، اما وقتی که این عادت اصلاح نمی شود، می تواند پیامدهای منفی داشته باشد.
برخی والدین این عادت(خوردن شست دست و یا انگشتان دیگر) را از دیدگاه بهداشت فردی و اخلاق اجتماعی نامناسب می دانند.
انگشت مکیدن طبیعى ترین پاسخ کودک هنگام رویارویى با فشار روانى، اضطراب و مشکلات هیجانى امنیتى است.
برخی روان شناسان معتقدند براى درمان این رفتار در کودکان زیر 6-5 سال نباید عجله کرد، زیرا بسیارى از این گونه عادت ها به تدریج و با افزایش سن کودک کاهش مى یابند و به کلى از بین مى روند.
مکیدن انگشت برای بچه ها، حداکثر تا سن ۴ سالگی، امن است اما بعد از ۴ سالگی ممکن است برای فک و دندان ها ایجاد اشکال کند و فشار زیادی به آنهاوارد کند. مکیدن فعال انگشت در بچه ها معمولا صدایی ایجاد می کند که علامت مکش شدید است.
زیگموند فروید(Sigmund Freud) معتقد بود که اختلال‌های روان‌رنجوری که بیمارانش از خود نشان می‌دادند از تجارب دوره کودکی آن‌ها سرچشمه گرفته است. او تجربیات کودکی را به قدری مهم می‌دانست که گفت، شخصیت فرد بزرگسال در پنج سالگی به طور محکم شکل می‌گیرد و متبلور می‌شود. آنچه وی را متقاعد ساخت که این سال‌های نخستین بااهمیت هستند، خاطرات کودکی خود او و خاطراتی که توسط بیماران بزرگسال او فاش می‌شدند بود.
او متوجه شد که در سنین مختلف، هر یک از نواحی بدن از نظر مرکز تعارض، اهمیت بیشتری دارد. در هر مرحله رشد شخصیت، تعارضی وجود دارد که باید قبل از اینکه کودک بتواند به مرحله بعدی پیشروی کند حل شود.
 گاهی اوقات شخص دوست ندارد یا نمی‌تواند از یک مرحله به مرحله بعدی منتقل شود، زیرا تعارض حل نشده است یا به این علت که نیازهای وی آنچنان عالی توسط والدینی آسان‌گیر ارضا شده‌اند که کودک نمی‌خواهد پیش برود.
در هر دو صورت گفته می‌شود که فرد در این مرحله رشد تثبیت شده است. در تثبیت قسمتی از انرژی روانی (لیبیدو) صرف آن مرحله رشد می‌شود و انرژی کمتری برای مراحل بعدی باقی می‌ماند.

چرا نوزادان این عمل را انجام می دهند؟
نوزادان دارای رفلکس طبیعی برای مک زدن هستند، زیرا این کار باعث می شود تا آنها به راحتی شیر بخورند. عمل مکیدن نقش بیولوژیکی ایفا می کند زیرا باعث می شود کودک تغذیه شود، از نظر فیزیکی راحت باشد و امنیت داشته باشد. مکیدن انگشت شست باعث می شود کودک احساس آرامش کند. نوزادان در هنگام خستگی، گرسنگی، بیماری و یا ناراحتی، شست خود را مک می زنند. مکیدن انگشت شست برای نوزاد باعث کاهش تنش و استرس می شود.
چه زمانی نوزادان شروع به مکیدن انگشت شست می کنند؟

نوزادان از هفته 29 بارداری شست خود را مک می زنند. نوزاد از سه ماهه اول شروع به مکیدن انگشتنش می کند.
نخستین مرحله رشد روانی - جنسی از نظر فروید: مرحله دهانی (از تولد تا دو سالگی)
اولین تماس‌های او با جهان خارج از طریق گرفتن و به دهان بردن اشیا و بیرون ریختن آنهاست. توانایی اعتماد و اتکا به دیگران از خصوصیات شخصیتی این مرحله است.
درطول این دوره دهان منبع اصلی لذت کودک است. این لذت ناشی از مکیدن ، گازگرفتن و بلعیدن همراه با احساس لب ها ، دهان و گونه‌هاست. برای کودک که در این مرحله وابستگی کاملی به مادر دارد، مادر نخستین هدف غریزه جنسی است. به عبارت دیگر کودک به شیوه‌ای بسیار ابتدایی عشق ورزیدن به مادر خود را فرا می‌گیرد و چگونگی پاسخ مادر به خواست‌های کودک (خواست‌های نهاد) ماهیت دنیای کودک را رقم می‌زند. از طریق کیفیت ارتباط بین کودک و مادر است که کودک یاد می‌گیرد که دنیا را خوب یا بد ، ارضا کننده یا ناکام کننده و ایمن یا خطرناک ادراک کند. مرحله دهانی به هنگام از شیر گرفتن پایان می‌پذیرد و اگر تثبیتی روی داده باشد مقداری از انرژی روانی در این مرحله باقی می‌ماند. این تثبیت می‌تواند به دو صورت منفعل دهانی و پرخاشگر دهانی در رفتار فرد ظاهر گردد.
آیا مکیدن انگشت شست برای نوزادان بد است؟
مکیدن انگشت شست عمدتا بی ضرر است، اما ممکن است به دو شکل بر کودک تاثیر بگذارد: 

شدت: بهترین راه برای تعیین شدت مک زدن شست این است که با آرامش دست کودک را از دهانش خارج کنیم. اگر دست به آرامی خارج شد، بنابراین نوزاد یک مکنده منفعل است. اگر برای این کار تلاش بیشتری نیاز باشد و صدای ظریفی از دهان نوزاد خارج شود، کودک مکنده فعال است. مکنده های فعال انگشت شست دست را به شدت از دهان خارج می کنند و مستعد اثرات منفی هستند.

پیوستگی درازمدت: هرچه نوزاد بزرگتر باشد، احتمال ابتلا به عوارض جانبی بالاتر است. اکثر نوزادان در سن دو سالگی شدت مکیدن را کاهش می دهند. با این حال، اگر نوزاد پس از چهار سال مکیدن انگشت شست را ادامه دهد، دندان های دائمی او دچار مشکل می شود. مکیدن انگشت شست به طور عمده بر سلامت دندان ها تاثیر می گذارد، اما می تواند به طور غیر مستقیم باعث مشکلات دیگر نیز شود. مکیدن انگشت شست در دراز مدت باعث نامرتبی دندان‌ها می‌شود و دندان‌ها را به سمت بیرون حرکت می‌دهد.

این اختلال معمولاً پس از کنار گذاشتن عادت مکیدن انگشت خود به خود اصلاح می‌شود. اما اگر مکیدن انگشت برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد، احتمال این که اصلاح عارضه به درمان نیاز پیدا کند، بیشتر می‌شود.
مشکلات گفتاری ناشی از مکیدن انگشت شست دشواری در گفتن آواهای T و D، نوک زبانی حرف زدن و بیرون آمدن زبان از دهان هنگام حرف زدن را شامل می‌شود
اگر کودک به طور مرتب انگشتش را مک بزند احتمال بروز مشکلات زیر وجود دارد: 

تشکیل کالوس(پینه):پوست شست به طور دائمی در برابر زبان کشیده می شود و لایه های پوست مرده به نام کالوس بر روی انگشت شست ایجاد می شود. این امر می تواند دردناک باشد زیرا انگشت شست پوست، لایه محافظ را از دست می دهد و دچار کبودی می شود.

پارونیکیا: در این بیماری، باکتری ها ریشه ناخن را آلوده می کند. فشار مکش به طور دائمی روی ناخن ممکن است باعث آسیب ناخن جزئی شود و فاصله بین ناخن و پوست را کاهش دهد. نوزادان ممکن است در هنگام مکیدن انگشتان را بشکنند و ناخن ها را زخمی کنند. چنین زخم های کوچک می توانند باکتری ها را جمع کنند و منجر به عفونت شوند.  ورم انگشت:این عفونت ناخن و انگشتان ناشی از ویروس تبخال است. نوزادان که از تبخال دهان رنج می برند، می توانند ویروس را از دهان به دست انتقال دهند. هنگامی که در دست، ویروس به پوست و ریشه ناخن ها حمله می کند منجر به ورم های دردناک در انگشتان دست می شود.  مشکلات ارتوپدی: مکیدن طولانی مدت ممکن است باعث ناتوانی در انگشت، رشد بیش از حد استخوان و جابجایی مفصل یا عدم تقارن شود. این مشکلات به طور انحصاری توسط مک زدن انگشت ایجاد نمی شود و ممکن است دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد. با این حال، مک زدن دراز مدت قطعا بر سلامت دندان کودک تاثیر می گذارد.

اثرات بلند مدت(حتی بعد از سن پنج سالگی) مکیدن انگشت شست: 

ناهماهنگی دندان: دندان های دائمی بر اثر مکش به دلیل فشار ثابتی که انگشت شست روی دندان اعمال می کند جابه جا می شوند. دندان های هر دو فک دچار مشکل می شوند، که باعث ایجاد مشکل در هنگام بستن دهان می شود.

علاوه بر مسائل مربوط به دندانپزشکی، کودک پنج ساله می تواند از مشکلات پوستی و ناخن رنج می برد. با این وجود، انجمن دندانپزشکی آمریکا(ADA) اعلام می کند که مک زدن انگشت یک رفلکس طبیعی برای نوزادان است و تنها دغدغه ای است که دندان دائمی شروع به رشد می کند. اولین دندان دائمی بعد از پنج سال ظاهر می شود. به عنوان پدر و مادر، می توانید این عادت را در طول دوران کودکی کاهش دهید تا از عادت شدن آن جلوگیری شود.
به طور خلاصه اثرات مضر مکیدن انگشت پس از 3 سالگی
تغییر شکل استخوان های فک صورت

کج درآمدن دندان ها

نازک شدن دندان

ایجاد عفونت در اطراف ناخن ها و بیماری های عفونی

بیرون زدن فک بالا (دندان های فوقانی به سمت بیرون و دندان های پایین به سمت داخل رشد می کنند)

تاثیر روی رشد کام (سقف دهان)

نادرست قرار گرفتن زبان

افتادگی لوزه و در نتیجه خرخر کردن

باز ماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین

باقی ماندن بلع نوزادی در افراد

اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان

پینه بستن انگشت

منحرف شدن انگشت
چه زمانی درمان مکیدن انگشت شست ضروری می‌شود؟
چنانچه کودک پس از 4 سالگی به شدت و به طور مرتب به مکیدن انگشت ادامه دهد.

پینه روی انگشت شست یکی از نشانه‌های مکیدن شدید است.
بروز مشکلات گفتاری یا دندانی در اثر مکیدن انگشت شست.
احساس خجالت کودک یا تمسخر اطرافیان به دلیل مکیدن انگشت شست

1.شناسایی عوامل: کودک می تواند مکیدن انگشت شست را به عنوان پاسخی به محرک مکنده انجام دهد. به عنوان مثال، وقتی کودک خسته و یا گرسنه (نشانه های گرسنگی نوزادان ) است، ممکن است انگشت شست خود را بمکد. اگر کودک خسته است، او را مشغول فعالیت یا بازی کنید. اگر کودک گرسنه است، یک برنامه مناسب برای تغذیه به موقع نوزاد فراهم کنید. اگر نوزاد خسته است و به همین دلیل انگشتش را مک می زند، او را بخوابانید.

2.استفاده از حواس پرتی: به محض اینکه کودک انشگت شست را در دهان گذاشت حواسش را پرت کنید.

3. استفاده از پستانک: سعی کنید از پستاندار برای رفع عادت انگشت مکیدن کودک استفاده کنید. پستانک مانند انگشت شست عمل می کند. آکادمی آمریکایی کودکان (AAP) نیز نظر مثبت در مورد پستانک دارند و آن را به کودک توصیه می کنند. با این حال، پستانک را به زور به کودک ندهید. سعی کنید کودک را تشویق کنید مک زدن انگشت شست را متوقف کند.

اما کودک را برای مکیدن انگشت شست مجازات نکنید. یک باند یا دارو تلخ روی انگشت شست کودک قرار ندهید. کودک ممکن است لجبازی کند و بیشتر تمایل به خوردن انگشت شست داشته باشد.

متخصصان معتقدند که نباید کودک را از مکیدن انگشت مکیدن منع کرد (حداقل تا زمانی که به سن آموزش نرسیده است).

سن جادویی برای درمان این عادت در کودکان سن 5 سالگی است، زیرا در این سن کودک می‌تواند درک کافی از محیط داشته باشد و مشکلات آتی این عادت را بفهمد.

نکته‌: بهترین راه برای اینکه کودک به انگشت مکیدن ادامه ندهد، این است که به او بگویید این کار را بکند. به او بگویید که انصاف نیست که بقیه انگشت‌ها را نمی‌‌مکی! به او بگویید که مدتی هم بقیه انگشت‌ها را بمکد.

جدولی برای ثبت چگونگی رفتار کوک، طراحی کنید.
یک جدول پاداش احتمال تلاش کودک برای ترک عادت مکیدن انگشت را افزایش می دهد. بدین صورت که هرگاه کودک در مکان یا زمان ممنوع، موفق عمل کرد، می تواند در یکی از خانه های جدول، اثر انگشت ( ترجیحا انگشت شست) بگذارد. بهتر است برای این کار از رنگ های گیاهی و غیر سمی استفاده شود.
تقویمی روی یخچال بچسبانید. هر روز که او این کار را نکرد، برایش علامتی بگذارید و اگر تعداد این روزها زیاد شد، به او جایزه بدهید.

ماده بدمزه‌ای را نوک انگشت او بمالید.
دستان کودک را با وسیله یا اسباب‌بازی مشغول نگه‌ دارید.

بعضی وسایل دهانی مخصوص ساخته شده‌اند که روی سقف دهان قرار می‌گیرند. در این حالت لذت کودک از مکیدن انگشت کم می‌شود.

در مواردی که اضطراب و نگرانی، علت اصلی مکیدن انگشت است، باید مشکل اصلی یعنی علت اضطراب را رفع کرد. بر سر کودک داد نزنید. این کار فقط او را بیشتر عصبی و نگران خواهد کرد و مکیدن انگشت شدیدتر خواهد شد.
از نادیده گرفتن حرکت مکیدن انگشت به صورت سنجیده استفاده کنید.
از آنجا که شانس ترک مکیدن انگشت تا سال اول مدرسه برای هر کودک بسیار بالاست، بهتر است تا این زمان همه چیز را نادیده بگیرید و توجه مداومی به آن نداشته باشید.
به خاطر داشته باشید که حذف عادت مکیدن انگشت در یک شب صورت نمی پذیرد و به صبر و پشتکار شما نیازمند است. اگر در نادیده گرفتن، پایدار باشید، به تدریج، از دفعات بروز این رفتار کاسته می شود. اکنون نحوه تأثیرگذاری این روش را شرح می دهیم.
-درمورد مکیدن شست کودک نظر ندهید. از هرگونه اظهار نظری، چه با دید مثبت و چه منفی اجتناب کنید. از صحبت کردن یا تلاقی نگاه با کودکی که در حال مکیدن انگشت است، خودداری کنید.
-وقتی کودک در حال مکیدن انگشت است، او را در آغوش نگیرید و حتی به او نزدیک نشوید.
-وقتی کودک مکیدن انگشت را متوقف کرد، او را در آغوش بگیرید و اظهار علاقه کنید. در این زمان، واکنش مثبت ( جز برای کودکان مخالف و ستیزه جو) می تواند مفید باشد:« وقتی شستت توی دهنت نیست  قیافه ات خیلی بهتره، من خیلی بیشتر دوست دارم!» یا، « چه قدر خانم شده ای، حتما به خاطر اینه که انگشتت توی دهنت نیست»
از سوی دیگر، اگر به کار بردن چنین جملاتی موجب تشدید مکیدن انگشت شد، به نادیده گرفتن کامل بپردازید و حتی وقتی این عمل را قطع کرد، ارتباط گرمی با او ایجاد نکنید.
یک برنامه دقیق برای ترک مکیدن انگشت طراحی کنید.
پوشاندن انگشت شست:
ممکن است لازم باشد اقدامات بیشتری انجام دهید، تا کودکتان از مکیدن انگشت شست اش خودداری کند آنها احتمالا از مکیدن نوعی کالوس(پینه) بر روی آن دارند، بنابراین آن را با باند پوشش دهید و توضیح دهید که با این کار، پینه بهتر می شود.، باند باید امن باشد، و بیش از حد تنگ نباشد شما نمی خواهید که فرزندتان آن را خودش باز کند آن را دو بار در روز عوض کنید و اجازه دهید 2 هفته بماند اگر آنها سعی کنند انگشت شست خود را میک بزنند، بافت و طعم باند بسیار بد خواهد بود. بعضی از والدین نیز سرکه یا لیمو را روی آن میریزند تا آن را بدتر کنند آنچه که برای شما موثر است را انجام دهید پس از گذشت 2 هفته، اگر فرزند شما انگشت شست خود را نخورد و شما روی عوامل دیگر این کارش کار کردید، رفتار کودکتان بی شک به طور کامل از بین خواهد رفت.
کودک را تشویق کنید تا با استفاده از شش مرحله پایه ای ضروری که در آغاز این فصل به آن ها اشاره شد، عادت مکیدن انگشت خود را ترک کند:
کودک را در کسب آرامش تشویق کنید.
بیشتر مردم، به ویژه کودکان، هنگامی که خسته یا مضطرب هستند، دچار عادت های کهنه می شوند. آموزش کسب آرامش تدریجی به کودک کمک می کند تا از عادت مکیدن انگشت خودداری کند و به جای آن عادتی ارزشمند را فرا بگیرد. برای کودکان بزرگتر بهتر است تا در هنگام کسب آرامش تدریجی بر روی دست هایشان تمرکز کنند.
کودک را به عادتش آگاه کنید.
برای مثال، می توانید به شکل انگشت شستش پس از مکیدن، اشاره کنید. او را مجبور کنید در حال مکیدن انگشت خود را در آینه نگاه کند و در مورد ظاهر این کار با او صحبت کنید. انگشت خود را بمکید و از او نظر بخواهید. کودکان دیگری را که انگشت می مکند به او نشان دهید.
به جای شست، شیء دیگری را در اختیار کودک قرار دهید.
این شیء می تواند پای پلاستیکی خرگوش یا یک عروسک پارچه ای باشد. گاهی فشردن انگشت شست کودک می تواند برای او راضی کننده باشد. به خاطر داشته باشید که کودک را ( در زمانی که احساس نیاز به مکیدن می کند) برای استفاده از روش های کسب آرامش تشویق کنید.
کاهش زمان مکیدن انگشت
برای هر کودک خردسالی، بکوشید به جای خاتمه دادن به مکیدن، زمانی را که صرف عادت مکیدن انگشت می کند، کاهش دهید.
ایجاد ممنوعیت های مکانی در جاهایی که کودک، ممکن است شست خود را بمکد.
در طول چند روز، مکان و زمان بروز عادت مکیدن انگشت را ثبت کنید. یک مکان یا زمان را انتخاب کنید و به کودک بگویید که دیگر اجازه مکیدن انگشت در آن مکان یا زمان را ندارد. مکانی را انتخاب کنید که حداقل چند روز متوالی آنجا باشید.
شما باید برای بررسی و زیر نظر گرفتن موقعیت، تقویت، یادآوری وتشویق کردن کودک به ترک عادت مکیدن انگشت حاضر باشید. از یک پی آمد طبیعی استفاده کنید. یک پی آمد طبیعی انتخاب کنید تا در صورت تخلف کودک از ممنوعیت مکانی یا زمانی که برایش در نظر گرفته شده است، دچار عواقب آن شود.
برای مثال، اگر به کودک گفته اید که در هنگام تماشای تلویزیون حق مکیدن شست خود را ندارد و کودک از این قانون سرپیچی کرد، تلویزیون را برای پنج دقیقه خاموش کنید و پس از این مدت در صورت عدم مکیدن انگشت ، تلویزیون را روشن کنید.
یا اگر زمان ممنوع، هنگام شام است، در صورت تخلف، کودک را از صرف دسر محروم کنید. قبل از بروز پی آمد، کودک را کاملا آگاه گردانید. در صورت لزوم، بارها از یک پی آمد استفاده کنید، اما به خاطر داشته باشید تا در صورت اجرای قانون او را تحسین کنید.
اگر هیچ کدام از نکات بالا برای فرزندتان موثر نبود، وقت آن است که به گرفتن کمک از متخصص بروید یک متخصص ارتودنتیست، می تواند یک وسیله ای بسازد که مثلا کودک نتواند انگشت شست خود را در دهانش نگه دارد با این حال، اگر به نظر می رسد که مشکل بسیار شدید است ،و غیر فابل کنترل، در این صورت نیاز به مشاوره از یک روانشناس کودک دارید این می تواند نشانه ای از یک مشکل عمیق تر و جدی تر باشد.