کمک به کودکان خیابانی
افرد کمتر از ١٨ سال تمام که به صورت محدود یا نامحدود در خیابان به سر می برد، اعم از کودکی که هنوز با خانواده خود تماس دارد و از سرپناه برخوردار است و یا کودکی که خیابان را خانه خود می داند و رابطه او با خانواده به حداقل رسیده و یا اساسا چنین ارتباطی وجود ندارد.
این کودکان نیاز به سامان یافتن و حمایت نهاد ها و دستگاه های اجرایی دولتی و غیر دولتی و سازمان های مرتبط دارند، که ابتدا آنها را شناسایی کرده، سپس این کودکان را جذب و پذیرش کنند تا سرنوشت نا معلومی در انتظارشان نباشد.
پس از آنکه کودک وارد هر یک از این مراکز شد، می بایست مددکار اجتماعی مرکز مربوطه با کودک ارتباط برقرار کرده و شرایط کنونی او _ جسمی و روحی _ بسنجد. ارتباط مددکار اجتماعی باید با کودک خیابانی به گونه ای باشد که هم اعتماد او را جلب کند و هم کودک بتواند این ارتباط را بپذیرد. مددکار باید به کودک آگاهی داده و اطلاعات مورد نیاز و منابع و خدمات لازم را در اختیار او بگذارد.
اقامت کودکان خیابانی در این گونه مراکز به ٣ شکل می باشد:
١- اقامت کوتاه مدت، که مدت حضور کودک خیابانی در مرکز حداکثر به مدت ٢١ روز می باشد.
٢- اقامت میان مدت، که حضور کودک خیابانی بیشتر از ٢١ روز تا یک سال می باشد.
٣- اقامت دراز مدت، که کودک خیابانی بی سرپرست یا بد سرپرست در مرکز شبانه روزی تا پایان ١٨ سالگی حضور می یابد.
علاوه بر مراکز اقامتی کودکان خیابانی، مراکز خدمات تخصصی نیز وجود دارد که این مراکز در ٤ سطح می باشند:
١- مراکز و پایگاههای سطح یک یا سرپایی، که مراکز و پایگاههای ثابت و سیاری هستند که بدون اقامت کودک، خدمات سرپایی به کودک و خانواده اش ارائه می دهد.
٢- مراکز سطح دو یا اقامت کوتاه مدت، که امکان اقامت کودک را حداکثر تا ٢١ روز فراهم می کنند.
٣- مراکز سطح سه یا اقامت میان مدت، که امکان اقامت کودک را حداکثر تا یک سال مهیا می کنند.
٤- مراکز سطح چهار یا اقامت دراز مدت، که امکان اقامت کودکان خیابانی را تا پایان ١٨ سالگی تامین می کنند.
پذیرش و برقراری رابطه پایدار با کودک امری بسیار مهم می باشد که از وظایف مهم مددکار اجتماعی می باشد. برقراری ارتباط فعال مددکار با کودک خیابانی برای فراهم نمودن حمایت های لازم و استفاده مناسب کودک از خدمات ارائه شده توسط مراکز از موارد لازم و ضروری می باشد.
زمانی که طبق توضیحات قبل درباره مدت زمان حضور کودک در این گونه مراکز به اتمام رسید، وقت ترخیص او از مرکز خواهد بود. پایان اقدامات گروه های تخصصی این مراکز و دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده که در نهایت نیاز های کودک را در طول مدت اقامت او در مرکز در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برآورده کرده است، بازگشت خانواده به محیط خانواده و اجتماع از اولویت ها می باشد.
پس از ترخیص کودک از مرکز نوبت به پیگیری می رسد. پیگیری یعنی انجام اقداماتی که به منظور پیشگیری از بروز مجدد مشکلات برای کودک ترخیص شده از مرکز از طریق در ارتباط بودن با خانواده یا هر کسی که کودک با او زندگی می کند و بررسی و ارائه مشاوره به او انجام می پذیرد.
در مرحله بعد نوبت به توانمند سازی کودک می رسد. توانمند سازی فرآیندی است که طی آن به کودک کمک می شود با حداقل وابستگی به منابع حمایتی به مهارت و توانمندی برسند.
